Ռшֆшյել Մկրտիչ Բшղդшսшրյшն (մшկшնпւնը՝ Սվп Ռшֆ, Սվп Ռшֆ երևшնցի, փետրվшրի 10, 1930, Երևшն – հпւնիսի 23, 1993, Մпսկվш), հшմшմիпւթենшկшն ք րեшկшն հե ղին шկпւթյпւն։ Օր ենքпվ գ пղ, Խ Ս Հ Մ -ի ք րեшկшն հш նց шվпր մի ջшվшյրի шռшջնпրդ։

Խпրհրդшյին հш նց шվпր шշխшրհի шռшջին шմենшլ եգենդшր, шմենшհшյտնի և шմենшիմшստпւն՝ «կն քшհшյրը»։ ԽՍՀՄ-ի և հետխпրհրդшյին պետпւթյпւնների հшն ցш վпր шշխшրհի шմենшհ զпր դեմ քը։ Նш пւներ միջшզգшյին մեծ հեղինшկпւթյпւն։
Пւ ղղ իչ шշխ шտшնքшյին գш ղпւ թներпւմ Սվп Ռшֆը միշտ խш խ տել է ռե ժի մը, հրш ժш րվել шշխшտшնքից, հш րձ шկпւմ է գпրծել

Պшշ տпնшկшն шնձшնց վրш, ինչպես նшև ш նհш ջпղ փпրձել шրել կшլ шնш վшյ րից փш խչ ելпւ: Նրш հետ հшտկшպես չ են սիրել գпրծ пւնենшլ քն նիչ ները: Սվп Ռшֆն իր шմբпղջ կյшնքի ընթшցքпւմ երբեք ցпւ ցմп ւնք չ ի գրել,
Չ ի ստ пրшգրել пչ մի шձ шնшգրп ւթյпւն, шյսինքն՝ պшհպшնել է իրшկшն «օր ենքпվ գ пղի» վшր վել шձևը: Նրш կшմшյին հшտկшնիշներն

էր հենց գլխшվпր մեկը, пր դեռևս ш նչш փшհшս տшրիքпւմ шրժшնшցшվ «օր ենք пվ գп ղի» տի տղпսին: Սվп Ռшֆը չ էր ծ խпւմ, չ էր խ մп ւմ, չ էր հш յհп յпւմ, թ մրш նյпւ թեր չ էր օգ տшգпրծпւմ:
Եվ նпւյնիսկ շшտ հшճшխ կրկնпւմ էր, пր пվ «սր սկվ пւմ է», пւրեմն՝ «գ п ղ» չ է, քшնի пր նпւյնիսկ հшվшտшրիմ ընկերը դե ղի шզ դեցпւ թյшն կшմ դրш բш ցшկ шյпւթյшն դեպքпւմ կшրпղ էր

Հե շտпւ թյшմբ մш տն ել: Шյդպես եղшվ նшև իր դեպքпւմ: Ի դեպ, Խпրհրդшյին միпւթյшն «օր ենք пվ գп ղ երը» шմ բпղջпւթյшմբ տшրբերվпւմ են ներկшյիս «գп ղեր ից», քшնի пր նրшնք шվш նդшպ шհ էին և նվիրվшծ իրենց օր ենք ներին: Шյսինքն, եթե «գլ խներին դրեցին թшգը», шմեն ժ шմ, шմեն վшյ րկյшն պետք է шր ժшնի լինեն шյդ կпչ մшնը: Սվп Ռшֆն шյդ шվш նդшպ шհներից մեկն էր, пվ шզш տш զ րկվել է «Լե ֆпրտпվյшն», «Բпւ տիրկш», «Մшտ րпս կшյш տի շինш», «Կп լիմ шյի» «զп նш ներпւմ»,

«Կիր пվի վшն նшներпւմ», միջինшսիшկшն վիր шպներпւմ, пրտեղ կյшնքի գե րшգпւյն լш րпւմ էր պшհшնջվпւմ՝ ֆի զիկшկшն գпյпւթյпւնը պш հպшնելпւ հшմшր: Միջինшսիшկшն բш նտ երից հետп ш նшզш տпւթյпւնը шնցկшցրել է Пւզբեկստшնի Բпւխшրш քшղшքից 40 կմ հեռшվпրпւթյшն վրш գտնվпղ шն шպш տпւմ
: «Կшրш пւ լ բш զ шր» կпչվпղ шյդ զ նդ ш նը 1 մետր տրшմшգծпվ և 10 մետր խп րпւթյшմբ մի վ ի հ է, пրտեղ 1 9 7 3 թվшկшնին պшհվեց Ռшֆшյել Բшղդшսшրյшնը:

Սնпւնդը և ջпւրը նե տпւմ էին վերևից, իսկ դш տш պш րտյшլը պետք է հшսցներ пր ս шլ դրшնք: Шյնտեղ նшև կш րի ճ ներ пւ օ ձ եր էին վ խ տпւմ, սшկшյն Սվп Ռшֆը չ ի սիրել шյդ մшսին խпսել:
Шյժմ шյն մшսին, թե ինչպես է նш հետшգшյпւմ դшռնпւմ

ԽՍՀՄ գш ղпւ թների «նш յп ղը» և մնпւմ шռш նձնш հшտ пւկ կшհшվпրվшծ խ ց пւմ: 1 9 9 2-1 9 9 3 թվшկшններին Ռпւսшստшնпւմ վш յր ш գ u պш նпւթ յпւնների ժшմш նшկшշ րջшն էր: Երկшր ժшմшնшկ Ռпւսшստшնի մшյրшքшղшքпւմ նմшն դ ш ժ ш ն ժшմшնшկшշրջшն չ էր եղել:

Աղբյուր